مقاومت فشاری بتن
مقاومت فشاری بتن به توانایی بتن در تحمل بارهای فشاری اطلاق می شود که حداکثر تنش تا گسیختگی آزمونه را نشان می دهد. آزمون مقاومت فشاری مطابق استاندارد ASTM C39 آمریکا و استاندارد ISIRI 1608-3 داخلی انجام می شود. مقاومت فشاری بتن به طور معمول بر اساس نمونه های استوانه ای استاندارد با ابعاد 150 میلی متر قطر و 300 میلی متر ارتفاع تعیین می شود. این نمونه ها به عنوان نمونه استاندارد در آیین نامه ها در نظر گرفته شده اند.
در بسیاری از پروژه ها نیز، نمونه گیری برای تعیین مقاومت فشاری بتن با قالب های مکعبی انجام می شود. برای مقایسه این مقاومت ها با مقاومت مشخصه بتن، لازم است تبدیل مقاومت مکعبی به مقاومت استوانه ای انجام شود.
طبق بند 2-2-4-8 آیین نامه بتن آبا، برای آزمون مقاومت فشاری حداقل دو آزمونه استوانه ای به قطر اسمی 150 میلی متر و ارتفاع اسمی 300 میلی متر، برای مقاومت مشخصه در هر سنی از آزمون لازم است. اگر از آزمونه های استوانه ای به قطر اسمی 100 میلی متر و ارتفاع اسمی 200 میلی متر استفاده شود، میانگین نتایج حداقل سه آزمونه باید به عنوان نتیجه هر نوبت نمونه برداری در نظر گرفته شود.
در صورتی که آزمونه های مکعبی 150 میلی متری استفاده شود، لازم است نتایج آن به نتایج استوانه ای استاندارد تبدیل شود. طبق جدول 8-1 آیین نامه بتن آبا برای تبدیل مقاومت فشاری آزمونه مکعبی به استوانه ای برای مقاومت های 25 مگاپاسکال و بیشتر باید 5 مگاپاسکال از مقاومت نمونه کم کرد. و برای مقاومت های کمتر از 25 مگاپاسکال، مقاومت بر 1.25 تقسیم می شود.
| مقاومت فشاری مکعبی (مگاپاسکال) | تبدیل به مقاومت فشاری استوانه ای (مگاپاسکال) |
| fc¢25 | fc/1.25 |
| fc]25 | fc-5 |
کپینگ گذاری نمونه های استوانه ای:
جهت انجام تست مقاومت فشاری نمونه های استوانه ای لازم است سطوحی از آزمونه که بار به آن اعمال می شود با روش ساییدن یا کلاهک گذاری (کپینگ) اصلاح شود
روش های اصلاح آزمونه ها طبق جدول الف-1، 3-1608 مقاومت فشاری آزمونه ها:
| روش اصلاح آزمونه ها | محدودیت بر اساس مقاومت پیش بینی شده |
| ساییدن (سنگ زدن) | بدون محدودیت |
| ملات سیمان کلسیم آلومینات | تا 50 مگاپاسکال |
| مخلوط گوگرد | تا 50 مگاپاسکال |
| کلاهک فولادی | بدون محدودیت |
نمونه بتن استوانه ای کپینگ گذاری شده با خمیر گچ دندانپزشکی
تفات های مقاومت فشاری نمونه های استوانه ای و مکعبی بتن:
- نسبت به ابعاد نمونه های مکعبی و استوانه ای تاثیر مستقیم برمقاومت فشاری آنها دارد. معمولا نمونه های مکعبی مقاومت بیشتری نسبت به نمونه های استوانه ای با ابعاد مشابه نشان می دهند.
- برای تبدیل مقاومت نمونه مکعبی به مقاومت نظیر استوانه ای طبق بند 2-2-4-8 آیین نامه بتن ایران (آبا) باید مقاومت نمونه مکعبی 5 مگاپاسکال کاهش داده شود.
